Chekhov's Gun: Nguyên Tắc Vàng Trong Sáng Tác Văn Học và Kịch Bản 02/03/2024

Tìm hiểu về Chekhov's Gun, nguyên tắc sáng tác giúp câu chuyện trở nên logic và cuốn hút hơn. Học cách áp dụng, tránh lỗi và khắc phục sự cố trong sáng tác. 

Chekhov's gun là gì? Kỹ thuật xây dựng cốt truyện, mẹo làm phim.

Thuật ngữ Chekhov's Gun, được đặt theo tên nhà văn và nhà soạn kịch Anton Chekhov, là lời nhắc nhở quan trọng dành cho nhà văn, nhà làm phim: "Nếu một khẩu súng xuất hiện trong màn đầu tiên, nó phải được bắn trong màn cuối." Nói cách khác, mọi chi tiết trong câu chuyện cần phải có ý nghĩa và mục đích. Các chi tiết không đóng góp vào cốt truyện nên bị loại bỏ để tránh gây mất tập trung cho người đọc hoặc khán giả.

Tại sao Chekhov's Gun quan trọng khi sáng tác?

Đảm bảo tính nhất quán: Một câu chuyện mạch lạc cần mọi yếu tố trong đó phục vụ cho sự phát triển của nhân vật hoặc cốt truyện. Hãy tham khảo bài viết về Tính Nhất Quán Trong Sáng Tác.

Tạo sự kỳ vọng và hồi hộp: Khi độc giả nhận thấy một chi tiết dường như không ngẫu nhiên, họ sẽ tự hỏi vai trò của nó trong tương lai, điều này sẽ giữ chân họ tiếp tục theo dõi.

Hạn chế chi tiết thừa: Việc loại bỏ các chi tiết không cần thiết sẽ giúp câu chuyện trở nên cô đọng và rõ nét hơn.

Ví dụ: Trong phim "John Wick", sự xuất hiện của chú chó ở đầu phim không chỉ là một yếu tố cảm xúc mà còn là động cơ chính cho toàn bộ hành trình trả thù của nhân vật chính.

Cách tránh sai lầm liên quan đến Chekhov's Gun khi sáng tác.

Lập kế hoạch chi tiết trước khi sáng tác.

Việc tạo dàn ý chi tiết là cách hiệu quả nhất để đảm bảo không chi tiết nào bị bỏ quên. Trước khi đưa vào một chi tiết, hãy tự hỏi:

Nó có ảnh hưởng đến cốt truyện không?

Nó có kết nối đến các sự kiện sau này không?

Tạo sự liên kết ngay từ đầu.

Khi bạn quyết định một biến cố quan trọng xảy ra, hãy cố tình xây dựng một yếu tố liên quan ở phần đầu tác phẩm. 

Ví dụ: Nếu một nhân vật bị sát hại bởi súng săn, hãy giới thiệu khẩu súng từ sớm với một đoạn hội thoại hoặc mô tả ngắn, chẳng hạn: "Richard, khẩu súng treo trên tường kia, ông thích săn bắn à?"

Mẹo Khắc Phục Lỗi Khi Bỏ Quên Chekhov's Gun.

Dù chuẩn bị kỹ lưỡng thế nào thì sự thiếu sót đôi khi vẫn có khả năng xuất hiện. Vậy, nếu phát hiện một chi tiết thừa hoặc không được giải thích kịp thời, bạn có thể: 

Kết nối chi tiết đó với một sự kiện mới.

Bịa thêm một tình huống có liên quan đến chi tiết này để cứu vãn.

Ví dụ: Nếu nhân vật từng nhặt được một chiếc chìa khóa nhưng không dùng đến, hãy tạo ra một cánh cửa bí ẩn yêu cầu chiếc chìa đó ở phần sau của câu chuyện.

Biến "sạn" thành "easter eggs".

Chủ động khuyến khích độc giả hoặc khán giả tìm kiếm ý nghĩa tiềm ẩn của chi tiết tưởng chừng vô dụng. Điều này không chỉ giúp bạn nhận ra lỗ hổng mà còn biến sai lầm thành cơ hội thu hút sự tò mò.

Ứng dụng thực tế Chekhov's Gun vào xây dựng cốt truyện.

Trong cốt truyện văn học: Khẩu súng của George Wilson được nhắc đến ở phần giữa và sau đó trở thành yếu tố dẫn đến cái chết của Gatsby ở cuối truyện.

Trong cốt truyện điện ảnh: Trong "Breaking Bad", khẩu súng máy Walter White chuẩn bị từ đầu mùa cuối đóng vai trò quan trọng trong tập cuối.

Trong cốt truyện game: Trong The Last of Us, các chi tiết nhỏ như cây đàn guitar của Joel hay bức tranh treo tường ở các khu vực bị bỏ hoang đóng vai trò gợi ý tinh tế và ảnh hưởng trực tiếp đến tâm lý nhân vật cũng như sự kiện tiếp theo.

Trong tất cả các ví dụ trên, các chi tiết tưởng chừng nhỏ nhặt hoặc không quan trọng ở đầu câu chuyện đều được sử dụng sau này để mang lại ý nghĩa quan trọng, phù hợp hoàn toàn với nguyên tắc Chekhov's Gun. Điều này không chỉ giúp câu chuyện trở nên chặt chẽ mà còn tạo nên những bất ngờ thú vị, đồng thời tăng sự hài lòng cho người xem hoặc người đọc khi kết nối được các mảnh ghép.

Kết Luận Về Nguyên Tắc Chekhov's Gun.

Chekhov's Gun không chỉ là một nguyên tắc sáng tác, mà còn là công cụ mạnh mẽ giúp nhà văn, nhà làm phim tạo ra những tác phẩm giàu tính kết nối và sâu sắc. Bằng cách áp dụng đúng, bạn có thể biến câu chuyện của mình trở nên logic, hấp dẫn và đáng nhớ hơn.